De strijdende partijen in Libië hebben onlangs onder toeziend oog van de Verenigde Naties (weer) een staakt-het-vuren gesloten. De hoop is dat het dit keer permanent is, maar de sterren staan voor Libië ongunstig. Het land is eigenlijk al eeuwen tot op het bot verdeeld.

Het huidige Libië is – zoals zoveel landen in Afrika – een creatie van een koloniale macht. In dit geval Italië, dat er vanaf 1911 maar liefst twintig jaar over deed om het land met harde hand te ‘normaliseren’ en de ‘Pax Romana’ te realiseren. Voor Historisch Nieuwsblad laat ik aan de hand van dit koloniale avontuur zien hoe ingewikkeld het is om Libië te verenigen. Ook nu nog.

Kamelen voor de poorten van Wenen, een beeld dat perfect past bij het thema van de Maand van de Geschiedenis: Oost/West. De Nederlandse illustrator Romeyn de Hooghe maakte deze schitterende prent van het Beleg van Wenen in 1683. Dat spreekt nog steeds tot de verbeelding. Volgens sommigen werd voor de poorten van de stad de opmars van de islam gestuit, maar in werkelijkheid speelden er heel andere belangen.

Voor de negentiende eeuw werd de term ‘conflict tussen Oost en West’ niet geassocieerd met Rusland, maar met een andere grote vijand in het oosten: het Ottomaanse Rijk. Meer dan vierhonderd jaar lang, was niet de tsaar maar de sultan de grote boeman en stond ‘de Turk’ in heel Europa symbool voor terreur, tirannie en onderdrukking. Voor Geschiedenis Magazine dook ik in een conflict dat Europa eeuwenlang in zijn greep hield.

Abdelkader Benali schreef dit jaar het essay van de Maand van de Geschiedenis. In zijn essay Reizigers van een nieuwe tijd duikt Benali in het onwaarschijnlijke verhaal van grensganger Jan Janszoon, een Nederlandse piraat die zich in de vroege zeventiende eeuw bekeerde tot de islam en in Marokkaanse dienst trad. Wie meer wil weten over de achtergrond kan terecht bij een artikel dat ik eerder schreef over de Barbarijse zeerovers.